ՀՀ իշխանություններին ժամկետ է տրվել մինչեւ մայիսի 1-ը

Հայաստանը պետք է միջոցառումներ ձեռնարկի, որ նախադպրոցական կրթությունը երկրում որոշ չափով  կազմակերպվի ասորերեն, հունարեն, քրդեր և եզդիերեն լեզուներով, հանրային հեռուստաընկերությամբ լինեն հաղորդումներ նաեւ այս լեզուներով։

Սրանք Հայաստանին ԵԽ Նախարարների կոմիտեի կողմից այսօր տրված գերակա առաջարկություններից են, որը հիմքում փորձագիտական  զեկույցն է։ Այն պատրաստվել է  Տարածաշրջանային կամ փոքրամասնությունների լեզուների եվրոպական խարտիայի պահանջների գնահատման արդյունքում։ 

Տարածաշրջանային կամ փոքրամասնությունների լեզուների եվրոպական խարտիան Հայաստանում ուժի մեջ է մտել 2002 թ.-ին և տարածվում է հետևյալ լեզուների վրա` ասորերեն, գերմաներեն, հունարեն, քրդերեն, ռուսերեն, ուկրաիներեն և եզդիերեն:

Ըստ հեղինակների՝ փոքրամասնությունների լեզուների ուսուցիչների պակասը խոչընդոտ է նրանց  լեզուների  ուսուցման գործում: Ավելին, փոքրամասնությունների լեզուները ուսուցանելու համար անհրաժեշտ է պատրաստել ժամանակակից ուսումնական նյութեր:

Ըստ զեկույցի՝  պետական ​​մարմինները մատչելի են դարձրել որոշակի վարչական տեքստեր և ձևաթղթեր ռուսերեն, բայց ոչ փոքրամասնությունների այլ լեզուներով: Ասորերեն, քրդեր և եզդիներ օգտագործվում են միայն տեղական իշխանությունների հետ բանավոր հաղորդակցության մեջ:  Հունարենը կարծես թե չի օգտագործվում իշխանությունների հետ շփումների ժամանակ:

Հայաստանի հանրային ռադիոն հաղորդումներ է հեռարձակում ասորերեն, հունական, քրդերեն, ռուսերեն և եզդիերեն: Հայաստանի հանրային հեռուստատեսությունը պարբերաբար հեռարձակում է ազգային փոքրամասնությունների մասին տեղեկատվական հաղորդումներ ՝ հայերեն կամ ռուսերեն: Բացի այդ, ռուսերենը փոքրամասնության միակ լեզուն է, որով լույս են տեսնում ամենօրյա կամ շաբաթական թերթեր: Ռուսերենը սովորաբար օգտագործվում է նաև տնտեսական կյանքում և միջսահմանային համագործակցության մեջ, ինչը չի կարելի ասել փոքրամասնությունների մյուս լեզուների համար:

Հայաստանի իշխանությունները որոշակի ֆինանսական աջակցություն են ցուցաբերել փոքրամասնությունների բոլոր լեզուներով տարբեր հրատարակություններին և մշակութային գործունեությանը:  Բայց ազգային փոքրամասնությունների միություններին ֆինանսական աջակցությունը չափազանց ցածր է։

Արդարադատության նախարարությունը պատրաստել է «Ազգային փոքրամասնությունների մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի նախագիծ: Փորձագետների կոմիտեն նշում է օրենքի նախագծի մի քանի խնդրահարույց կողմեր, ինչպիսիք են համայնքներում փոքրամասնությունների լեզվով խոսողների չափազանց բարձր (20%) շեմի ներդրումը, որպեսզի կարողանան փոքրամասնությունների լեզու օգտագործել իշխանությունների հետ շփման մեջ:

Այնուամենայնիվ, Փորձագետների կոմիտեն ողջունում է «Ազգային փոքրամասնությունների մասին» օրենք ընդունելու Հայաստանի մտադրությունը և իշխանություններին կոչ է անում շուտափույթ ավարտել օրենսդրական գործընթացը: Հաշվի առնելով, որ լեզվի գործածության հետ կապված մի շարք ասպեկտներ չեն ընդգրկվում օրենքի նախագծում, Խարտիան կմնա որպես Հայաստանում որպես փոքրամասնությունների լեզուների խթանման իրավական ուղեցույց

Նախարարների կոմիտեն հրավիրում է Հայաստանի իշխանություններին մինչ 2021 թվականի մայիսի 1-ը ներկայացնել Փորձագետների կոմիտեի գնահատման հինգերորդ զեկույցում պարունակվող անհապաղ գործողությունների վերաբերյալ առաջարկությունների վերաբերյալ տեղեկատվությունը: